Yıllarca çalışarak emeklilik hayali kuran kişilerin, emekli olduklarında ne kadar maaş alacakları özellikle yeni çıkan emeklilik yasalarıyla birlikte çok sık araştırılan konulardan olmaktadır.
Emekli maaşı hesaplama emekli olduklarında ne kadar maaş alacaklarını öğrenmek isteyenler tarafından merak edilen konulardan biridir. Öncelikle emekli maaşlarının hesaplanması için farklı etkenlerin söz konusu olduğunun bilinmesi gerekir.
Türkiye’de üç çeşit emeklilik türü bulunuyor. Bunlar kısaltma halinde 4A, 4B ve 4C emekliliği olarak geçer. Her birisinin de emekli olduğunda maaşlarında farklılık oluşur.
Bağlı bulunulan sosyal güvence dalı kadar sigorta başlangıcı, prim sayısı ve prim tutarı da emeklilik maaşı üzerinde etkilidir. Bu içeriğimizde, emekliliğe ayrılan ve emekliliğe hak kazanacak olan kişilerin, emekli olduklarında ne kadar maaş alacakları, şartları ve emeklilikle ilgili diğer tüm detayları bulabilirsiniz.
Emeklilik İçin Temel Şartlar Neler?
İlk olarak ne kadar emekli maaşı alırım sorusuna yanıt vermeden önce emekliliğin hangi koşullarda sağlanması gerektiği üzerinde durulmalıdır. Emeklilik, Türkiye'de çalışma hayatının belirli bir süresini tamamlayan kişilerin, yaşlarına ve prim ödeme şartlarını karşılamaları durumunda devlet tarafından sağlanan bir sosyal güvenlik sistemidir.
Emeklilik hakkı, çalışanların uzun yıllar boyunca emek verdiği işlerden sonra dinlenmeleri ve yaşamlarını sürdürebilmeleri için ekonomik bir destek sunar.
Türkiye'de emeklilik için genel olarak yaş ve prim ödeme süresi olmak üzere iki temel kriter bulunmaktadır. Yaş şartı, farklı meslek grupları ve sosyal güvenlik kurumları arasında değişiklik göstermekle birlikte genellikle kadınlar için 58, erkekler için ise 60 olarak belirlenmiştir.
Öte yandan prim ödeme süresi genellikle 25 yıl ya da daha fazla olarak belirlenmiştir. Bu süre boyunca sigortalı çalışanlar düzenli olarak prim ödemelerine devam etmelidir.
Emeklilik için gereken prim gün sayısını tamamlayan bir kişi, emekli maaşı almaya hak kazanır. Emekli maaşı, çalışanın ömrü boyunca prim ödediği süreye ve kazancına bağlı olarak hesaplanır. Maaş miktarı, Sosyal Güvenlik Kurumu – SGK tarafından belirlenen bir formül ile hesaplanır ve aylık olarak ödenir.
Emekli olmak için başvurular genellikle Sosyal Güvenlik Kurumu'na veya bağlı olduğunuz sosyal güvenlik kuruluşuna yapılır. Başvuru süreci için gerekli belgeler, kimlik belgesi, çalışma geçmişi ve prim ödeme kayıtlarını içerir.
Başvurunuzun incelenmesinden sonra emeklilik hakkınız onaylandığında, sürecin tamamlanmasıyla birlikte emekli maaşınız düzenli olarak ödenmeye başlanır.
Emeklilik, çalışanların emeğinin karşılığını almasını ve yaşamlarını sürdürebilmelerini sağlar. Emeklilik sürecinde işçilere sağlık hizmetleri de sunulabilir. Ayrıca emekli olan kişiler, sosyal güvence kapsamında çeşitli indirimlerden ve avantajlardan da yararlanabilirler.
Dolayısıyla emekli olmak yaşlılık döneminde maddi gelir elde etmek açısından önemlidir. Sadece maaş olarak değil emekli olanlar devlet hastanelerinde sunulan sağlık hizmetlerinden de yararlanabilmektedir.
Son dönemde çıkarılan EYT yani emeklilikte yaşa takılanlar ile sigorta giriş tarihleri 2000 öncesi olanlar için ise emeklilik yaş şartları ile prim şartlarının da değiştiğinin bilinmesi gerekir.
.jpg)
Emeklilik Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Emekli maaşının hesaplanması daha önceden formüller üzerinden yapılıyor olsa da günümüzde E-Devlet üzerinden sunulan emekli maaşı sorgulama ve hesaplama aracı ile birlikte isteyen herkes kolayca hesaplamasını yapabilmektedir.
Çünkü emekli maaşı hesaplama kişilerin sigorta girişlerine, prim tutarlarına, prim gün sayılarına göre değişmektedir. Dolayısıyla hesaplama için farklı etmenler söz konusu olduğundan tek bir hesaplamadan bahsetmek mümkün değildir. Aynı zamanda kişinin bağlı bulunduğu sigorta kolu da hesaplamaları etkilemektedir.
Emeklilik için günümüzde temelde üç ayrım vardır. Bunlar 4A olarak bilinen SGK, 4B olarak bilinen Bağkur ve 4C olarak bilinen Emekli Sandığıdır. 4A, özel firmalarda çalışan kişilerin emeklilik koludur. 4B ise kendi işini yapan kişilerin, 4C ise memurların emeklilik koludur.
Bağkur ve SGK emekli maaşı hesaplama için en önemli nokta yatırılan prim tutarlarıdır. Başka bir deyişle bu türden çalışanlar için çalışma hayatı esnasında prim tutarları ne kadar yüksek seviyeden yatırılmışsa emekli olduklarında da o kadar yüksek maaş alabileceklerdir.
4C yani memurlar için kendi primlerini yükseltme imkanları bulunmadıkları için kademelerine göre aldıkları maaş oranına paralel şekilde artış gösteren aylıkları üzerinden emekli hesaplamaları yapılmaktadır.
SGK ve Bağkur emekli maaşı hesaplama için öncelikle sigortalı kişinin çalışmış olduğu süre ve prim gün sayısına bakılmaktadır. Devamında aylık brüt kazancı belirlenerek prime esas kazancının tespiti yapılır.
Brüt kazanç SGK’ya aylık olarak işveren veya Bağkur’lu ise kendisinin bildirdiği ücretin toplamı, prime esas kazanç ise aylık brüt kazancın yüzde 70’ine denk gelen kısımdır.
Prim ödeme gün sayısı olarak bilinen kavram da kişinin toplamda kaç gün sigorta primi ödediğini gösterir. Bu gün sayısı artış gösterdikçe emekli maaşı da artmış olacaktır.
Bu kapsamda 4A ve 4B’li olanlar için emekli maaşı hesaplama formülü:
“Gösterge Rakamı X Aylık Bağlama Oranı X Katsayı” şeklindedir.
Memur Emeklisi Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Memur emekli maaşı nasıl hesaplanır için en önemli nokta 2008 öncesi ve sonrası göreve başlama tarihidir. 2008 öncesinde göreve başlayanlar için güncellenen memur maaş katsayısı, kıdem aylığı, taban aylığı ve memurun unvanı ile hizmet süresi dikkate alınır.
Bunun için formül ise:
“Ortalama Aylık Kazanç X Aylık Bağlama Oranı = Emekli Aylığı” şeklindedir.
EYT Emekli Maaşı Nasıl Hesaplanır?
Geçtiğimiz aylarda çıkan karar ile EYT’li yani emeklilikte yaşa takılanlar durumunda olanlar da emeklilik hakkı kazanmış oldu. Ancak EYT'li olanların maaşları ile SGK’lı olanların maaş hesaplamaları farklılık taşır.
EYT emekli maaşı hesaplama için yaş ve prim gün sayılarında farklılık bulunuyor. 1999 tarihinde önce sigorta kaydı olanlar arasında kadınlar için 20, erkekler için de 25 yıllık sigortalı olma süresi ile 5 bin gün de ödenen prim günü şartı aranıyor.
EYT’lilerin emekli maaşları da toplamdaki prim gün sayılarına bağlı olarak hesaplanıyor. Dolayısıyla çok prim gün sayısına sahip olan kişi daha yüksek emekli maaşı alıyor.
Bugün Emekli Olunduğunda En Düşük Ne Kadar Maaş Alınır?
Emekli maaşı hesaplarken, çalışan kişinin sigortalılık süresi, prim sayısı ve tutarı ile ilk kez sigortalı olduğu tarihe göre farklılık taşıdığı için değişen rakamlardan söz etmek mümkündür. Ancak en düşük emekli maaşı yapılan düzenlemeler ile sabit durumdadır.
Bu durumda bugün emekli olacak birisi 2023 yılında 4A ve 4B kapsamında en düşük 7,500 TL emekli maaşı almaktadır. 4C kapsamında emekli olan yani emekli memur ise en düşük 8000 TL maaş almaktadır.
En düşük emekli maaşı 7,500 TL olarak sabitlendiği için EYT emeklisi de bugün emekli olması halinde en düşük bu tutarı alacaktır.
İkramiye Nasıl Hesaplanır?
Emekliliğin yanında ikramiye tutarı da konuyla ilgili olarak merak edilen noktalar arasında yer alıyor. Öncelikle bilinmesi gereken nokta emeklilik ikramiyesinin sadece kamu görevlilerine ödendiğidir. Emekliliğin yanı sıra bir defaya mahsus olacak şekilde toplu para şeklinde ödenen ikramiye kişilerin emeklilik durumunu rahatlatmak için verilmektedir.
Emekli maaşı ve ikramiye hesaplama birbiri ile bağlantılıdır. İkramiyenin hesaplanması kolaydır. Ne kadar kamu görevlisi olarak hizmet yılı varsa alacağı emekli maaşının çarpımıyla hesaplanmaktadır.
Örneğin 1000 TL emekli aylığı alacak 4C’li, 25 yıl boyunca çalışmışsa 25 x 1000 olarak 25 bin TL tek seferliğe mahsus olacak şekilde emekli ikramiyesi alacaktır. Buradaki önemli nokta emekli olduğunda kendisine bağlanmış olan ilk aylığının çarpımıdır. Dolayısıyla ileride emekli maaşına gelecek emekli maaşı zammı ikramiye hesabına dahil edilmez.
.jpeg)
